Dla wielu użytkowników pojęcie bazy danych jest dosyć intuicyjne, dlatego też w większości przypadków nie zachodzi potrzeba podawania jego definicji. Biorąc jednak pod uwagę, że dla młodszych czytelników termin ten może być po części intrygujący i jednocześnie nie do końca zrozumiały, w artykule tym pokusimy się o przybliżenie jego definicji, zwłaszcza, że pojęcie bazy danych aksjomatem nie jest, a co za tym idzie, takową definicję posiada.
Formalnie więc baza danych jest zorganizowanym zbiorem danych (zbiorem informacji), który przechowywany jest zazwyczaj w formie elektronicznej. Wspomniana organizacja danych polega na ich odpowiednim podzieleniu i pogrupowaniu według poszczególnych pól, rekordów, a idąc nieco dalej, także i plików, co ułatwia nam późniejsze pozyskiwanie, przetwarzanie i wprowadzanie informacji.
W kontekście systemu SQL Server baza danych jest niezależną jednostką przechowywania danych. Innymi słowy, w obrębie jednej instancji serwera SQL Server możemy mieć otwartych kilka baz danych, z których każda przechowuje inne dane, skonfigurowana jest w nieco inny sposób, zarządzana jest przez innego administratora i odpowiada na żądania innych użytkowników. Od strony logicznej każdą bazę danych możemy traktować jako kontener do przechowywania różnego rodzaju obiektów, takich jak tabele, widoki czy indeksy. Z kolei patrząc od strony fizycznej, tj. z perspektywy systemu operacyjnego Windows, baza danych może składać się lub rozciągać na trzy rodzaje plików:
- - podstawowy plik danych (plik MDF) zawierający schemat bazy danych oraz należące do bazy obiekty, takie jak tabele, indeksy czy widoki
- - drugorzędne pliki danych (pliki NDF), które w ramach osobnych plików umożliwiają przechowywanie części powyższych informacji w osobnych lokalizacjach
- - pliki dziennika transakcji (pliki LDF), które zamiast konkretnych obiektów bazy danych przechowują informacje dotyczące wykonywanych na bazie operacji
